بررسی و مقایسه دو روش خاک‏ورزی سطحی و مرسوم از نظر عملکرد و اجزای عملکرد گندم در کشت آبی

دراثر روش‏های خاک‏ورزی غیر علمی هر سال شاهد افزایش زمین‏های تخریب شده هستیم. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی و مقایسه دو روش خاک‏ورزی مرسوم وخاک ورزی سطحی است که در آن تأثیرات این دو روش برعملکرد گندم و اجزای آن بررسی شده است. این تحقیق با دو تیمار و چهار تکرار به مدت سه سال متوالی در شهرستان خسروشهر اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1- خاک ورزی مرسوم در منطقه (شاهد) شامل شخم با گاو آهن برگردان‏دار به عمق 25-20 سانتی‏متر، دیسک زدن به عمق 15-12 سانتی‏متر، تسطیح، کود پاشی وکاشت با خطی کار 2- خاک‏ورزی سطحی شامل هرس زدن سبک با هرس بشقابی به‏عمق  8- 6 سانتی‏متر بلافاصله پس از جمع‏آوری کاه و کلش، دیسک‏زدن به عمق 15- 12 سانتی‏متر، استفاده از هرس دندانه میخی، کود پاشی و کاشت با خطی کار. تجزیه مرکب نتایج سه ساله نشان داد که تیمار خاک‏ورزی مرسوم از نظر عملکرد دانه، تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، وزن کاه و شاخص برداشت، نسبت به تیمار خاک ورزی سطحی برتری دارد ولی این اختلاف‏ها معنی‏دار نیستند. در تیمار خاک‏ورزی مرسوم عملکرد به‏طور متوسط 79 کیلوگرم درهکتار نسبت به تیمار خاک‏ورزی سطحی بیشتر بوده است. عملکرد دانه در روش خاک‏ورزی سطحی حدود 5/97 % عملکرد با روش خاک ورزی مرسوم است. خاک‏ورزی مرسوم در مقایسه با خاک‏ورزی سطحی ضمن مصرف انرژی و زمان بیشتر، موجب فرسایش بیشتر ادوات شده و در نتیجه سبب افزایش هزینه می‏گردد. با توجه به این که در بیشتر مناطق کشور فرصت اجرای عملیات زراعی محدود است و هم‏چنین از نظر عملکرد دانه اختلاف چندانی بین دو روش خاک‏ورزی وجود ندارد، به‏نظر می‏رسد که خاک‏ورزی سطحی می‏تواند به‏عنوان جایگزین روش مرسوم مد نظر باشد.